Hipofiz bezi hastalıkları neler ve belirtileri nelerdir?

Beynin tabanında yer alan hipofiz bezindeki hormonal dengesizlikler ve tümör oluşumları, vücutta geniş bir semptom yelpazesine yol açabilir. Bu yazı, hipofiz adenomlarından hormon yetmezliklerine kadar çeşitli hipofiz rahatsızlıklarının karakteristik belirtilerini ve klinik özelliklerini özetlemektedir.

27 Ekim 2025

Hipofiz Bezi Hastalıkları ve Belirtileri


Hipofiz bezi, beynin tabanında bulunan ve vücuttaki birçok hormon salgısını kontrol eden önemli bir bezdir. Hipofiz bezi hastalıkları, genellikle hormon dengesizliklerine veya tümörlere bağlı olarak ortaya çıkar. İşte yaygın hipofiz bezi hastalıkları ve belirtileri:

1. Hipofiz Adenomları (Tümörleri)


Hipofiz adenomları, hipofiz bezinde gelişen genellikle iyi huylu tümörlerdir. Hormon salgılayan veya salgılamayan türleri vardır.

  • Baş ağrısı ve görme bozuklukları (çift görme veya yan görüş kaybı).
  • Hormon fazlalığı veya eksikliğine bağlı semptomlar.
  • Yorgunluk, halsizlik ve kilo değişiklikleri.

2. Hipopituitarizm (Hipofiz Yetmezliği)


Hipofiz bezinin yeterli hormon üretememesi durumudur. Genellikle tümörler, enfeksiyonlar veya travmalar nedeniyle oluşur.

  • Yorgunluk, halsizlik ve kilo kaybı.
  • Tansiyon düşüklüğü ve baş dönmesi.
  • Adet düzensizlikleri veya infertilite.
  • Cinsel istek azalması ve soğuğa karşı hassasiyet.

3. Akromegali ve Devlik (Büyüme Hormonu Fazlalığı)

Büyüme hormonunun aşırı salgılanması sonucu ortaya çıkar. Çocuklukta devlik, yetişkinlerde akromegali görülür.

  • El ve ayaklarda büyüme, yüz hatlarında kabalaşma.
  • Eklem ağrıları ve terleme artışı.
  • Dil ve iç organ büyümesi.
  • Yüksek tansiyon ve diyabet riski.

4. Cushing Hastalığı (Aşırı Kortizol Salgısı)

Hipofiz bezinden aşırı ACTH hormonu salgılanması sonucu kortizol seviyelerinin yükselmesidir.

  • Kilo artışı (özellikle karın bölgesinde).
  • Yuvarlak yüz görünümü (ay yüzü) ve ciltte incelme.
  • Kas güçsüzlüğü ve kemik erimesi.
  • Ruh hali değişiklikleri ve yüksek tansiyon.

5. Prolaktinoma (Aşırı Prolaktin Salgısı)

Prolaktin hormonunun aşırı salgılanmasına neden olan bir tümördür.

  • Kadınlarda adet düzensizlikleri ve memelerden süt gelmesi (galaktore).
  • Erkeklerde cinsel istek azalması ve erektil disfonksiyon.
  • Kısırlık ve osteoporoz riski.

6. Diabetes İnsipidus (ADH Eksikliği)

Vazopressin (ADH) hormonunun yetersiz salgılanması sonucu aşırı susama ve idrara çıkma görülür.

  • Aşırı susama ve sık idrara çıkma.
  • Dehidrasyon ve elektrolit dengesizlikleri.

7. Hipofiz Apopleksisi (Hipofiz Kanaması)

Hipofiz bezinde ani kanama veya kan dolaşımının bozulması durumudur.

  • Şiddetli baş ağrısı, bulantı ve kusma.
  • Görme kaybı veya çift görme.
  • Bilinç değişiklikleri ve hipotansiyon.

Bu hastalıkların teşhisi için hormon testleri, görüntüleme yöntemleri (MR gibi) ve klinik değerlendirmeler kullanılır. Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, cerrahi müdahale ve radyoterapi yer alır. Belirtiler fark edildiğinde bir endokrinoloji uzmanına başvurulması önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Hipofiz Glandı Ön Hipofizden Salgılanan Hormonlar
Hipofiz Glandı Ön Hipofizden Salgılanan Hormonlar
Beyindeki Hipofiz Bezi Türleri ve Özellikleri
Beyindeki Hipofiz Bezi Türleri ve Özellikleri
Hipofiz Bezinde Kist Belirtileri ve Tedavisi
Hipofiz Bezinde Kist Belirtileri ve Tedavisi
Hipofiz Bezi Ameliyatı ve Sonrası
Hipofiz Bezi Ameliyatı ve Sonrası
Hipofiz Bezi Yetmezliği Belirtileri ve Tedavisi
Hipofiz Bezi Yetmezliği Belirtileri ve Tedavisi