Hipofizde kist nedir ve belirtileri nelerdir?

Hipofiz kisti, beynin alt kısmında bulunan hipofiz bezinin içinde veya çevresinde oluşan, genellikle sıvı dolu iyi huylu kitlelerdir. Bu kistler, hipofiz bezinin normal işleyişini etkileyebilir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Hipofiz kistleri genellikle yavaş büyür ve çoğu zaman belirti vermezler, bu nedenle tesadüfen teşhis edilebilirler. Ancak, büyüdüklerinde veya hipofiz bezine baskı yaptıklarında belirgin semptomlara neden olabilirler. Hipofiz kistleri, genellikle iyi huylu olup kanserleşme riski düşüktür, ancak düzenli takip gerektirebilirler.

Hipofiz kistlerinin belirtileri, kistin büyüklüğüne, yerine ve hipofiz bezine olan baskısına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı durumlarda hiçbir belirti görülmezken, diğerlerinde aşağıdaki semptomlar ortaya çıkabilir:

• Baş ağrısı: Kistin büyümesi sonucu beyin dokusuna veya sinirlere baskı yapması nedeniyle şiddetli ve inatçı baş ağrıları görülebilir.
• Görme bozuklukları: Kistin optik sinirlere baskı yapması sonucu çift görme, bulanık görme veya görme alanında daralma gibi problemler ortaya çıkabilir.
• Hormonal dengesizlikler: Hipofiz bezi, vücuttaki birçok hormonun salgılanmasını kontrol eder. Kist bu işlevi bozduğunda aşağıdaki gibi hormonal sorunlar görülebilir
• Adet düzensizlikleri veya adet kesilmesi (kadınlarda)
• Cinsel istek kaybı veya iktidarsızlık (erkeklerde)
• Tiroid hormonu düzensizlikleri (yorgunluk, kilo değişiklikleri)
• Büyüme hormonu sorunları (çocuklarda büyüme geriliği, yetişkinlerde yorgunluk)
• Kortizol seviyelerinde düşüklük (halsizlik, tansiyon düşüklüğü)
• Hipofiz yetmezliği: Kistin hipofiz bezine zarar vermesi sonucu hormon üretiminde azalma görülebilir.
• Diğer belirtiler: Mide bulantısı, kusma, yorgunluk veya baş dönmesi gibi genel semptomlar da ortaya çıkabilir.

Bu belirtilerden herhangi biri görüldüğünde, bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir. Teşhis genellikle manyetik rezonans (MR) gibi görüntüleme yöntemleri ve hormon testleri ile konulur. Tedavi, kistin boyutuna ve semptomlara bağlı olarak ilaç, cerrahi veya takip şeklinde planlanabilir.