Hipofiz, ya da diğer adıyla pitüiter bez, yaklaşık 0.5 gram ağırlığında ve bir fasulye tanesi büyüklüğünde olan endokrin bir bezdir. Beyin tabanının altında bulunur ve bir çıkıntı şeklinde uzanır. Beyni örten zar ile çevrilidir. Bütün iç salgı bezlerini denetleyerek hormon üretir ve bu ürettiği hormonları salgılayarak homeostasiyi düzenler. Hipofizin görevi, bütün endokrin ve sinir sistemi arasındaki bağlantıyı kontrol etmektir. Hipotalamusun salgıladığı RF, kan yolu sayesinde hipofizi uyarır ve hormon üretmesini sağlar. Hipofizin Yapısı Hipofiz, ön, arka ve orta lob olmak üzere üç bölüme ayrılır. Ön lob epitel doku, arka lob ise sinir hücrelerinden meydana gelir. Orta lob, her insanda görülmesine rağmen insanlık ırkında körelmiştir. Ön Hipofiz Hormonları Ön hipofiz bezinden toplam altı adet hormon salgılanır. Bunlar:
Arka Hipofiz Hormonları Arka hipofizden ise iki adet hormon salgılanır. Bunlar:
Hipofizin Önemi Hipofiz, salgıladığı hormonlar bakımından beynimizin en önemli yapı taşlarından biridir. Bu hormonların az veya çok salgılanması birçok rahatsızlığa neden olabilir. Başımıza aldığımız herhangi bir darbe bile hipofiz hormonlarını etkileyebilir. Bu tür durumlarda en yakın sağlık kuruluşuna gidip beyin cerrahı ile görüşmekte fayda vardır. Ek Bilgiler Hipofiz bezi, vücudun genel işleyişini düzenleyen birçok hormonu kontrol eder ve bu nedenle "ana bez" olarak da adlandırılır. Ayrıca, hipofiz bezinin işlev bozuklukları, çeşitli endokrin hastalıklarının kaynağı olabilir. Hipofiz tümörleri, genellikle iyi huylu olmasına rağmen, hormon üretimini etkileyebilir ve çeşitli semptomlara yol açabilir. Bu durumda, endokrinolog ve nörologlar tarafından yapılan multidisipliner bir yaklaşım gereklidir. |
