Hipofiz Mikroadenomu Belirtileri ve Tedavisi
22 Temmuz 2024

Hipofiz Mikroadenomu Belirtileri ve Tedavisi

Hipofiz Mikroadenomu

Hipofiz bezi, vücutta bulunan hormonların merkezi kontrolünü düzenleyen ana salgı bezi olarak görev yapar. Hipofiz mikroadenomları, bezin içindeki belirli hücrelerin varlığından kaynaklanır ve tipik olarak yavaş büyürler. Hipofiz mikroadenomları nispeten sık olup, erişkinlerde yaklaşık olarak 1/1000 oranında görülür.

Hipofiz Kaynaklı Tümörlerin Genel Özellikleri

  • Bu adenomlar tipik olarak çok yavaş büyürler,
  • İyi huylu olabilmelerine rağmen komşu dokulara yayılabilirler,
  • Kanserleşmeleri nadirdir.

Hipofiz Mikroadenomlarının Sınıflandırılması

Mikroadenomlar boyutlarına göre ikiye ayrılır:
  • 1 cm'den küçük çaplı olanlara mikroadenom,
  • 1 cm'den büyük olanlara makroadenom denir.
Hipofiz tümörleri genel olarak hormon üreten veya hormon üretmeyen olarak değerlendirilir. Hormon üreten tümörler aşırı miktarda aktif hormon üretirler ve hastalar genellikle hormon dengesizliği ile ilgili bulgular gösterir. Hormon salgılamayan tümörler, büyüklüğüne bağlı olarak yakın dokulara yaptığı baskı ile ilgili bulgular verir. Büyük tümörler, normal hipofiz bezini baskılayarak hipofiz yetersizliğine yol açabilir. Hormon salgılayan büyük tümörlerde hormon bulgularına ek olarak beyin basısına bağlı bulgular da görülebilir.

Hormon Salgılayan Hipofiz Mikroadenomları

Hormon salgılayan hipofiz mikroadenomları arasında en sık görülenler şunlardır:
  • Prolaktin salgılayan mikroadenom (prolaktinom): Kadınlarda adet olamama ve göğüslerden süt gelmesine neden olur.
  • Growth hormon (büyüme hormonu) salgılayan mikroadenom: Erişkin hastalarda akromegaliye, çocuklarda gigantizme yol açabilir.
  • ACTH salgılayan mikroadenom: Cushing hastalığına yol açar.
  • Tiroidi uyaran hormon salgılayan mikroadenomlar: Hipertiroidizme neden olur.

Mikro Hipofiz Tümörlerinin Kitle Etkisinden Kaynaklanan Bulgular

  • Tümör yukarı doğru büyüdüğünde görme alanının dış kesimlerinde görme kaybına yol açabilir.
  • Öne doğru büyüdüğünde görme sinirini sıkıştırdığı için görme azalmasına ve renkleri algılamada bozukluğa yol açabilir.
  • Tümör normal hipofizi baskıya uğrattığı için hastalarda cinsel fonksiyon bozukluğu,
  • Cinsel isteksizlik hali,
  • Düşük kan basıncı durumu,
  • Halsizlik,
  • Strese karşı dayanıksızlık,
  • Tiroid fonksiyonlarında azalma görülebilir.
Stalk etkisi, tümörün beyin ile hipofiz bezi arasındaki "stalk" denen bağlantıya bası yaparak prolaktin hormonu düzeyinin yükselmesine sebep olur. Bu durum kadınlarda adet durmasına değil de adet düzensizliğine yol açabilir. Bu olay, prolaktinom ile stalk etkilenmesini ayırt etmede önemlidir.

Hipofizer Apopleksi

Hipofiz mikroadenomları, ani bir şekilde içine kanama yaparak hızlı boyut artışına neden olabilir. Bu durum genellikle aniden şiddetli baş ağrısı ve görme kaybıyla başlar. Acil cerrahi müdahale gerektirir. Hormon salgılayan tümörlerde endokrinolojik destek gereklidir. Cushing hastalığının teşhisi çok zor olup özel hormon testlerinin yapılması gerekir. Özel hipofiz protokolü ile MRI'da 4 mm'den büyük adenomlar bulunabilir.

Medikal Tedavi

Hormon salgılayan tümörler bir endokrinolog tarafından tedavi edilmelidir. Prolaktinomlar sıklıkla sadece medikal tedavi ile kontrol altına alınabilir. Medikal tedavi, akromegali ve Cushing rahatsızlıklarında önemli rol oynar. Ameliyat öncesi mevcutsa hipofiz yetmezliğinin tedavisi şarttır. Yeterli olmayan kortizol veya tiroid düzeyi önemli olduğundan tedavi edilmelidir.

Cerrahi Tedavi

Hipofiz mikroadenomlarının büyük çoğunluğu burundan endoskopik ve mikro tekniklerle en iyi şekilde çıkarılır.

Radyoterapi

Stereotaktik radyoterapide tümöre yüksek miktarda radyasyon verilirken, normal hipofiz bezi hariç yakın beyin dokusu sadece bir doz radyasyon alır. Bu nedenle, radyoterapinin ana risklerinden biri, geç dönemde hipofiz yetmezliğine yol açmasıdır. Tipik olarak bu olay tedaviden uzun zaman sonra olur ve eksik hormonların yerine konmasını gerektirir. Radyoterapi, cerrahi olarak kür elde edilemeyen ve ilaç tedavisiyle kontrol altına alınamayan tümörler için yedekte tutulmalıdır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Sadun

22 Temmuz 2024 Pazartesi

Hipofiz mikroadenomu olan biri olarak, bu tümör yüzünden yaşadığım hormon dengesizlikleri ve görme problemleri normal mi? Ayrıca, prolaktin seviyesi yükselince adet düzensizliği yaşamam normal mi yoksa daha ciddi bir şey mi var? Tedavilerde medikal ve cerrahi yöntemler arasında nasıl bir fark var?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Sadun, hipofiz mikroadenomları hormon dengesizliklerine ve görme problemlerine neden olabilir, bu durumlar genellikle normaldir. Özellikle prolaktin seviyesinin yükselmesi adet düzensizliklerine yol açabilir; bu da yaygın bir belirtidir. Ancak, bu tür semptomlar yaşıyorsanız, bir endokrinolog veya nöroşirürjenden profesyonel yardım almanız önemlidir.

Tedaviye gelince; medikal tedavi genellikle ilaçlarla hormon seviyelerini kontrol etmeye yönelik olur ve çoğu zaman ilk tercih edilen yöntemdir. Cerrahi yöntemler ise tümörün boyutu ve konumuna bağlı olarak tercih edilir ve daha invazivdir. Cerrahinin amacı tümörü tamamen çıkarmak ve böylece hormon dengesizliklerini düzeltmektir. Hangi tedavi seçeneğinin sizin için daha uygun olduğuna doktorunuz karar verecektir.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Editörün Seçtiği

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Hipofiz Emarı Neden Çekilir?

Hipofiz Emarı Neden Çekilir?

Hipofiz Anatomisi Türleri ve Özellikleri

Hipofiz Anatomisi Türleri ve Özellikleri

Hipofiz Bezi Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Hipofiz Bezi Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Hipofiz Nedir? Hipofiz Yetmezliği Belirtileri

Hipofiz Nedir? Hipofiz Yetmezliği Belirtileri

Hipofiz Bezinde Kist Belirtileri ve Tedavisi

Hipofiz Bezinde Kist Belirtileri ve Tedavisi