Hipofiz Nedir
Hipofiz bezi, beynin alt kısmında bulunan yaklaşık 600 mg ağırlığında, kuru fasulye şeklinde, kahverengi-kırmızı renkte olan ve çeşitli hormonları üreten bir endokrin bezdir. Kadınlarda erkeklere göre biraz daha büyüktür. Endokrin bezleri, çeşitli hormonları üretip dolaşıma salarak, vücudun diğer bölgelerindeki hedef organları uyarır ve çalışmalarını sağlar. Vücutta hipofiz bezi dışında bulunan endokrin bezler şunlardır: - Tiroit bezi
- Paratiroit bezi
- Pankreas
- Böbrek üstü bezleri
- Kadınlarda yumurtalıklar
- Erkeklerde testisler
Hipofiz Bezinin Görevleri
Hipofiz bezinden salgılanan temel hormonlar ve görevleri şu şekildedir: - TSH (Tiroit Bezini Uyaran Hormon): Boğazın ön kısmında bulunan tiroit bezinin, tiroit hormonlarını üretimini kontrol eder. Bu hormon, vücut için hayati önem taşır. Tiroit hormonu olmadan, zihinsel ve metabolik faaliyetler yavaşlar.
- FSH/LH (Üreme Organlarını Uyaran Hormonlar): Kadınlarda yumurtalıkları, erkeklerde ise testisleri uyararak, cinsel fonksiyonları ve üremenin devamını sağlar.
- ACTH (Böbrek Üstü Bezlerini Uyaran Hormon): Böbrek üstü bezinden kortizol hormonunun salınmasını kontrol eder. Kortizol, bağışıklık sisteminin düzenli çalışmasını, tansiyonun ve damar içi kan miktarının yeterli düzeyde olmasını sağlar.
- GH (Büyüme Hormonu): Ergenlik döneminde boyun uzaması ve vücut gelişiminden sorumludur. Yetişkinlerde de hafıza, zihinsel fonksiyonlar, vücut yağ ve kas oranlarının düzenlenmesi, kemik dokusunun sağlamlaştırılması ve kalp krizi riskinin azaltılması gibi faydaları bulunmaktadır.
- Prolaktin (Süt Üretimini Uyaran Hormon): Kadınlarda doğum sonrası emzirmenin sağlanması için gerekli temel hormondur. Ayrıca, bağışıklık sisteminde de rol oynamaktadır.
Hipofiz Yetmezliği
Hipofiz bezinden salgılanan hormonların fazlalığı veya eksikliği ile ortaya çıkan iki grup hastalık mevcuttur. Hipofiz bezinden salgılanan hormonların bir veya birden fazlasının eksilmesine "Hipofiz Yetmezliği" denir. Bu tanı doğru konduğunda günümüzde tedavisi mümkündür.
Hipofiz Yetmezliği Belirtileri
Hipofiz yetmezliği belirtileri genelde yavaş ilerlediği ve hafif şiddette olduğu için dikkat edilmezse yıllarca devam edebilir ve insanlar bu durumda uzun süre yaşayabilirler. Aşağıdaki belirtiler, diğer birçok hastalığın da belirtisi olabileceğinden, doktorunuz tarafından herhangi bir tanı konulamıyorsa, hipofiz yetmezliği akla gelmeli ve dikkate alınmalıdır: - Baş ağrısı ile birlikte veya olmadan görmede azalma veya görme kaybı
- Erkeklerde cinsel isteksizlik, kısırlık ve tüylerde azalma
- Kadınlarda adet sıklığında azalma veya tamamen kesilmesi, kısırlık
- Üşüme, uyku isteğinde artış, kilo alma, ciltte kuruma
- Halsizlik, yorgunluk, kendini kötü hissetme
- Tansiyon düşüklüğü ve baş dönmesi
- Sık idrara çıkma, açlığa tahammülsüzlük
Hipofiz bezinden kaynaklı hormon fazlalığı veya hormon eksikliği şüphesi yaşıyorsanız, bir endokrinoloji uzmanına başvurmanız gerekmektedir.
|
İber
20 Temmuz 2024 CumartesiHipofiz bezinin eksik çalışması sonucu yaşanan hipofiz yetmezliği belirtileri nelerdir ve bu belirtiler başka hastalıklara da işaret edebilir mi? Ayrıca, bu durumda hangi uzmana başvurmak gerekir?
Cevap yazAdmin
20 Temmuz 2024 Cumartesiİber, hipofiz bezinin eksik çalışması sonucu ortaya çıkan hipofiz yetmezliği belirtileri genellikle halsizlik, kilo kaybı, tüylenme azlığı, cinsel isteksizlik, adet düzensizlikleri, sık sık idrara çıkma ve susuzluk hissi gibi durumlar olabilir. Bu belirtiler başka hastalıkların belirtileriyle de karışabilir, örneğin tiroid sorunları, adrenal yetmezlik veya diabetes insipidus gibi. Bu nedenle, belirtiler yaşandığında bir endokrinoloji uzmanına başvurmak en doğru adım olacaktır. Uzman doktor gerekli testleri yaparak doğru tanıyı koyabilir ve uygun tedavi planını belirleyebilir.