Hipofiz adenomun hangi belirtileri vardır?

Hipofiz adenomu, hipofiz bezinde gelişen genellikle iyi huylu bir tümördür. Belirtiler, tümörün büyüklüğüne, hormon salgılayıp salgılamadığına ve çevre dokulara baskı yapıp yapmadığına bağlı olarak değişir. Belirtiler genel olarak üç ana grupta incelenebilir:

Eğer adenom aşırı hormon üretiyorsa, salgılanan hormona göre farklı belirtiler ortaya çıkar:

• Prolaktinoma (Prolaktin hormonu fazlalığı): Kadınlarda adet düzensizliği, memelerden süt gelmesi (galaktore), erkeklerde cinsel istek azalması ve empotans.
• Büyüme Hormonu Fazlalığı (Akromegali veya Devlik): Erişkinlerde el, ayak, çene ve yüz kemiklerinde büyüme; çocuklarda aşırı uzama (devlik), terleme, eklem ağrıları.
• ACTH Fazlalığı (Cushing Hastalığı): Kilo artışı (özellikle gövdede), "ay yüzü" görünümü, ciltte çatlaklar, yüksek tansiyon ve kan şekeri.
• TSH Fazlalığı: Hipertiroidi belirtileri (çarpıntı, terleme, sinirlilik, kilo kaybı).

Tümör büyüdüğünde çevre yapılara baskı yaparak aşağıdaki belirtilere yol açabilir:

• Baş ağrısı
• Görme bozuklukları (özellikle yan görüş kaybı)
• Çift görme veya göz kapağı düşüklüğü (göz sinirlerine baskı nedeniyle)
• Beyin omurilik sıvısı akışının tıkanması sonucu hidrosefali (nadiren)

Büyük adenomlar normal hipofiz dokusuna zarar vererek hormon üretimini azaltabilir. Bu durumda:

• Halsizlik, yorgunluk
• İştah ve kilo kaybı
• Tansiyon düşüklüğü
• Cinsel istekte azalma ve kısırlık
• Adet düzensizlikleri
• Tiroit hormon eksikliği belirtileri (üşüme, kabızlık, cilt kuruluğu)

Hipofiz adenomlarının bazıları hiç belirti vermeyebilir ve başka nedenlerle yapılan görüntüleme tetkiklerinde tesadüfen saptanır. Yukarıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, bir endokrinoloji veya nöroşirurji uzmanına başvurmanız önerilir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonları önlemede kritik öneme sahiptir.